Bolzano

Bolzano
Bozen
	miasto i gmina
	; Panorama
Herb	Flaga
Państwo	Włochy
Region autonomiczny	Trydent-Górna Adyga
Prowincja	Bolzano-Alto Adige
Kod ISTAT	021008
Powierzchnia	52,34 km²
Wysokość	262 m n.p.m.
Populacja (I 2009); • liczba ludności	; 103 135
• gęstość	1970,5 os./km²
Numer kierunkowy	0471
Kod pocztowy	39100
	Położenie na mapie Trydentu-Górnej Adygi Bolzano
	Położenie na mapie Włoch Bolzano
	46°30′N 11°21′E/46,500000 11,350000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Bolzano (wł.), Bozen (niem.) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, położone nad Isarco (niem. Eisack). Stolica autonomicznej prowincji Bolzano-Alto Adige (niem. Bozen-Südtirol).

Dane ogólne[edytuj | edytuj kod]

Miasto jest ważnym ośrodkiem turystycznym (sporty zimowe) i kulturalnym (muzeum archeologiczne Górnej Adygi). Różnorodny przemysł, hutnictwo aluminium i żelaza. Węzeł komunikacyjny.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Liczba mieszkańców gminy wynosiła 103 135 (dane z roku 2009). W 2001 język włoski był językiem ojczystym dla 73%, niemiecki dla 26,29%, a ladyński dla 0,71% mieszkańców^[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki miasta sięgają średniowiecza, kiedy jako miasto targowe przechodziło pod wpływy książąt Tyrolu lub biskupów Trydentu. W XVI wieku znalazło się w rękach Habsburgów. Pod koniec XVII wieku natomiast przeszło pod władzę władców Bawarii. W 1809 Bolzano zostało włączone przez Napoleona do Królestwa Włoch. Po upadku Napoleona – w Austrii.

Po I wojnie światowej przyłączone ponownie do Włoch i w okresie rządów faszystowskich poddane intensywnej, przymusowej italianizacji – sprowadzono tysiące włoskich robotników, którzy zmienili proporcje demograficzne w mieście.

W 1969 władze włoskie przyznały Bolzano i całemu regionowi autonomię^[2]. W 1992 roku zostało to usankcjonowane tzw. pakietem autonomicznym.

W mieście od 1949 odbywa się jeden z najbardziej prestiżowych konkursów pianistycznych – Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ferruccio Busoniego.

Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

kościół romański;
gotycka katedra z XIII–XV wieku;
klasztor dominikański z XIV-wiecznymi freskami Giotta^[3]
Muzeum Archeologiczne (wł. Museo Archeologico dell'Alto Adige, niem. Südtiroler Archäologiemuseum) w którym znajduje się mumia Ötziego "człowieka lodu", zmarłego ok. 3300 p.n.e.
Muzeum Historii Naturalnej (wł. Museo di Scienze Naturali dell'Alto Adige) z ogromnym słonowodnym^[3] akwarium;
Zamek Mareccio (wł. Castel Mareccio, niem. Schloss Maretsch);
Zamek Runkelstein (wł. Castel Roncolo, niem. Schloss Runkelstein)
Łuk Triumfalny (1928)