Peschiera del Garda
45°26′N 10°41′E/45,433333 10,683333| gmina | |||
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Region | |||
| Prowincja | |||
| Kod ISTAT |
023059 | ||
| Powierzchnia |
18,26 km² | ||
| Populacja (2024) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
601,9 os./km²[1] | ||
| Numer kierunkowy |
045 | ||
| Kod pocztowy |
37019 | ||
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej  | |||
Położenie na mapie Włoch  | |||
| 45°26′N 10°41′E/45,433333 10,683333
| |||
| Strona internetowa | |||
Peschiera del Garda – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Werona. Jest położone na południowo-wschodnim brzegu jeziora Garda, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Werona, Włochy. Miasto ma bogatą historię sięgająca epoki brązu, znajdują się w nim rozległe fortyfikacji oraz sieć kanałów. Populacja Peschiera del Garda obecnie wynosiła 10 990 mieszkańców, co przy powierzchni 18,26 km² daje gęstość zaludnienia na poziomie około 601,9 osób na km².
Historia
[edytuj | edytuj kod]Prehistoria
[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Peschiera del Garda pochodzą z epoki brązu. Odkryto tu pozostałości prehistorycznych osad palowych, takich jak stanowisko "Belvedere", które są częścią wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako "Prehistoryczne osady palowe wokół Alp"[2].
Okres rzymski
[edytuj | edytuj kod]W czasach rzymskich miasto nosiło nazwę Arilica i było ważnym węzłem komunikacyjnym. Przez Peschierę przebiegała Via Gallica, kluczowa droga łącząca Brescię z Weroną. Strategiczne położenie u ujścia rzeki Mincio do jeziora Garda umożliwiało żeglugę aż do Adriatyku[3].
Średniowiecze i nowożytność
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu Peschiera była przedmiotem rywalizacji między różnymi włoskimi rodami. W XV wieku miasto przeszło pod panowanie Republiki Weneckiej, która zmodernizowała jego fortyfikacje, przekształcając je w potężną twierdzę. W 2017 roku twierdza została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako część "Weneckich dzieł obronnych między XVI a XVII wiekiem"[4].
Zabytki i atrakcje
[edytuj | edytuj kod]Twierdza wenecka
[edytuj | edytuj kod]_b_396_1.jpg)
Centralnym punktem miasta jest twierdza wenecka, otoczona murami obronnymi i kanałami. Obecnie w jej obrębie znajdują się liczne sklepy, bary i restauracje[5].
Strategiczne położenie u ujścia rzeki Mincio do jeziora Garda wymuszało rozwój umocnień obronnych. W XIII wieku ród Scaligerich z Werony przejął kontrolę nad Peschiera del Garda. Mastino II della Scala zlecił budowę nowej twierdzy oraz wzmocnienie istniejących murów obronnych, tworząc pięcioboczną strukturę otaczającą miasto. W XV wieku miasto przeszło pod panowanie Republiki Weneckiej, która, zdając sobie sprawę z kluczowego położenia Peschiera del Garda, zmodernizowała fortyfikacje, dostosowując je do ówczesnych standardów wojskowych. Prace te były prowadzone pod nadzorem architekta Michele Sanmicheli, który zaprojektował m.in. bramy Porta Verona i Porta Brescia. Po upadku Republiki Weneckiej w 1797 roku, twierdza przeszła pod kontrolę Austrii. Austriacy, doceniając strategiczne znaczenie Peschiera del Garda, włączyli ją do tzw. "Czworoboku" (Quadrilatero) – systemu czterech ufortyfikowanych miast, obok Werony, Mantui i Legnago. W tym okresie dokonano kolejnych modernizacji i rozbudowy umocnień[6].
Twierdza w Peschiera del Garda charakteryzuje się unikatowym, pięciobocznym kształtem, otoczonym wodami rzeki Mincio i jeziora Garda. Każdy z pięciu bastionów nosi własną nazwę: Querini, San Marco, Contarana, Feltrin i Tognon. Mury obronne, wykonane głównie z cegły, są imponującym przykładem renesansowej architektury militarnej. W 2017 roku twierdza w Peschiera del Garda została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako część "Weneckich dzieł obronnych między XVI a XVII wiekiem: Stato da Terra – zachodni Stato da Mar"[4].
Porta Verona i Porta Brescia
[edytuj | edytuj kod]To dwie historyczne bramy w Peschiera del Garda, będące integralnymi elementami systemu obronnego miasta[7].
Porta Verona
Usytuowana po wschodniej stronie twierdzy, została zbudowana w latach 1533–1534 według projektu architekta Michele Sanmicheli. Była głównym wejściem do miasta od strony Werony. Nad bramą pierwotnie znajdował się relief z lwem św. Marka, symbolem Republiki Weneckiej. W pobliżu Porta Verona znajdują się dawne koszary artylerii oraz inne budynki wojskowe z XIX wieku.
Porta Brescia
Położona po zachodniej stronie twierdzy, została ukończona w 1551 roku, również według projektu Sanmichelego. Stanowiła wejście do miasta od strony Brescii. Brama ta jest przykładem renesansowej architektury obronnej, charakteryzującej się solidną konstrukcją i strategicznym położeniem. W pobliżu Porta Brescia znajdują się bastiony Feltrin i Tognon, które były integralnymi elementami systemu obronnego twierdzy.
Obie bramy są częścią fortyfikacji Peschiera del Garda, które w 2017 roku zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako element "Weneckich dzieł obronnych między XVI a XVII wiekiem".
Sanktuarium Madonna del Frassino
[edytuj | edytuj kod]
Położone na obrzeżach miasta sanktuarium zostało zbudowane w 1511 roku w miejscu, gdzie według tradycji miało miejsce objawienie Matki Boskiej. Kościół jest ważnym miejscem pielgrzymkowym i zawiera liczne dzieła sztuki sakralnej[8].
Według tradycji, rolnik Bartolomeo Broglia został zaatakowany przez węża podczas pracy w polu. W chwili zagrożenia wezwał na pomoc Matkę Boską, po czym zauważył niewielką figurkę Madonny z Dzieciątkiem ukrytą w gałęziach jesionu. Uznając to za cudowne wydarzenie, w miejscu tym wzniesiono najpierw kapliczkę, a następnie, w latach 1511–1514, obecne sanktuarium w stylu renesansowym. Architektura kościoła charakteryzuje się jednolitą nawą, ozdobioną ośmioma bocznymi ołtarzami oraz dwiema kaplicami: Najświętszego Sakramentu i Objawienia. Wnętrze zdobią liczne dzieła sztuki, w tym freski i obrazy autorstwa artystów takich jak Paolo Farinati, Giovanni Andrea Bertanza oraz Zeno da Verona. Uwagę przyciąga drewniany chór z 1652 roku, wykonany z orzecha włoskiego[9].
Kanały i mosty
[edytuj | edytuj kod]
Peschiera del Garda jest znana z malowniczych kanałów i mostów, które nadają jej unikatowy charakter. Szczególnie godny uwagi jest Ponte dei Voltoni, ceglany most z pięcioma łukowymi sklepieniami, zbudowany w 1556 roku, rozciągający się nad Canale di Mezzo[10].
Osoby związane z Peschiera del Garda
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej z Peschiera (1400–1485) – dominikanin urodzony w Peschiera del Garda, znany z działalności misyjnej w regionie Valtellina, beatyfikowany przez papieża Piusa VII w 1820 roku,
- Felice Chiarle (1871–1916) – oficer włoskiej armii urodzony w Peschiera del Garda, zginął podczas I wojny światowej w obronie rejonu Trambileno,
- Livio Furini (1932–1987) – przedsiębiorca urodzony w Peschiera del Garda, w 1975 roku założył Gardaland.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Municipality of Peschiera del garda. Maps, analysis and statistics about the resident population. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ Peschiera del Garda. International & Swiss Coordination Group UNESCO Palafittes. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ History and culture of Lake Garda. GardaVisit. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ a b Veneto: the fortress of Peschiera del Garda, UNESCO world heritage site. Visit Italy Srl. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ Peschiera del Garda- UNESCO Venetian Fortress. Tripadvisor. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ Fortress of Peschiera. Garda Tourism. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ Peschiera del Garda. Il Garda Online. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ Santuario Madonna del Frassino. garda-see.com. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
- ↑ IL SANTUARIO. Santuario Madonna del Frassino. [dostęp 2025-04-05]. (wł.).
- ↑ Panoramic bridge over the Canale di Mezzo. DESTINATION VERONA & GARDA FOUNDATION. [dostęp 2025-04-05]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Źródło danych: Istituto Nazionale di Statistica