Zázrivá
49°16′45″N 19°09′30″E/49,279167 19,158333 Zázrivá - Grúne | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Matúš Mních[1] | ||
| Powierzchnia |
67,25[2] km² | ||
| Wysokość |
669[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 43[3] | ||
| Kod pocztowy |
027 05[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
DK | ||
Położenie na mapie kraju żylińskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
| 49°16′45″N 19°09′30″E/49,279167 19,158333
| |||
| Strona internetowa | |||
Zázrivá – wieś (obec) na północy Słowacji, w powiecie Dolný Kubín.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Znajduje się na granicy 3 regionów geograficznych: Mała Fatra, Kysucká vrchovina i Magura Orawska. Składa się z 11 osiedli rozrzuconych w dolinach rzeki Zázrivka oraz jej dopływów: Biela, Petrovský potok, Plešivský potok, Kozinský potok, Dolinský potok. Przez miejscowość przebiega droga nr 583 z Párnicy przez Terchovą do Żyliny[6].
Zarys historii[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość założona została na prawie wołoskim w 1556 r. i należała do posiadłości Zamku Orawskiego[7]. Początkowo jej mieszkańcy zajmowali się tylko pasterstwem. W roku 1624 została spalona przez Kozaków, w 1683 zniszczona przez litewskie wojska podążające na pomoc Wiedniowi obleganemu przez Turków. Odbudowała się jednak i ze spisu przeprowadzonego w 1770 r. wynika, że była jedną z bogatszych miejscowości w tym regionie. Jej mieszkańcy zajmowali się wówczas już nie tylko wypasem, ale także pszczelarstwem i wyrobem gontów, a na początku XX wieku także tkactwem i wyrobem futer, mosiężnej biżuterii oraz naczyń niezbędnych na szałasie (drewnianych pucier, oboniek, czerpaków itp.). Był także tartak i folusz[8].
Pasterskie tradycje w Zázrivej kontynuowane są do dzisiaj. W całej Słowacji miejscowość ta słynie z wyrobu korbaczy z sera. Dawniej produkowano je głównie z sera owczego, obecnie głównie krowiego[8].
Obecny kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny wybudowano w latach 1928–1930[8].
Turystyka i rekreacja[edytuj | edytuj kod]
Zázrivá jest miejscowością turystyczną i narciarską. Dobrze zachowała się drewniana architektura ludowa. Najstarszy drewniany budynek z XVIII wieku znajduje się w osadzie Kozinská i można go zwiedzać. Na południowym obrzeżu wsi stoi drewniana leśniczówka o bogatych zdobieniach. Na parafialnym cmentarzu znajduje się zabytkowy kościół z 1796 (styl barokowy)[8].
Jest tutaj schronisko turystyczne (obecnie nieczynne), prywatne kwatery i wychodzi w otaczające ją góry kilka szlaków turystycznych. Zimą działają wyciągi narciarskie: na osiedlu Havrania i Plešivá.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-25]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 67,25S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Mała Fatra. Mapa 1:50000. Tatráplan s.r.o.. ISBN 978-80-89349-10-4.
- ↑ Zázrivá - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-11-25]. (słow.).
- ↑ a b c d Tomasz Darmochwał (red.): Mała Fatra. Warszawa: Agencja :TD” - Wydawnictwo Turystyczne, 2004. ISBN 83-88859-13-7.
